گردشگری
» جاذبه گردشگری - چایخانه عباسی کاشان
جاذبه های مصنوعی گردشگری
((عکس فوق از چایخانه عباسی کاشان ، نام عکاس : آقای امین فداکار))
بسیاری از جاذبه های مصنوعی را در واقع باید محصول تاریخ و فرهنگ ملتها دانست.
طیف گسترده ای از موزه ها و گالریهای هنری در شهرهای بزرگ جهان وجود دارد که گاه از نظر موضوعی متنوع و گاه با موضوعی خاص تشکیل شده اند. به این مجموعه باید ساختمان های تاریخی، مساجد، کلیساها، قلعه ها، قصرها، خانه های قدیمی و شهرهای محصور را افزود. حتی محوطه های صنعتی قدیمی نیز گاه در شمار محیطهای مورد توجه گردشگران و در فهرست جاذبه های مصنوعی قرار می گیرند.
از آنجا که خریدکردن از فعالیتهای مورد علاقه گردشگران است؛ مراکز خرید نزدیک هتلها و مراکز گذران اوقات فراغت را هم می توان از جمله جاذبه ها دانست. بخصوص اگر این مراکز حالت تخصصی داشته باشند.مثل بازار فروش، بازار مسگرها، و یا بازارگل جذابیت های خاصی دارند. این بازارها گاه امکان اقتصاتدی برای نوسازی بافتهای قدیم شهرها را فراهم می آورند، استقرار این بازارهای خاص مثلاً صنایع دستی در محله های دارای بافت قدیمی شهرهایی همچون اصفهان، یزد با توجه به تمایل گردشگران داخلی و خارجی ابزاری برای باز زنده سازی این محیطها در اختیار مقامات شهری قرار می دهد.
اصفهان،میدان نقش جهان | نام عکاس : آقای امین فداکار
علاوه بر جاذبه های ذکر شده که اغلب بر محور سابقه تاریخی خود شناخته می شوند. جاذبه های مصنوعی دیگری نیز که ممکن است کارگردهایی همچون گذران اوقات فراغت و تفریح داشته باشند وجود دارند. این جاذبه ها با رویکرد توجه به خواست های مشتری طراحی شده و گاه ظرفیت پذیرش هزاران گردشگر را در روز دارند. پارکهای تفریحی، پارک های موضوعی( نظیر باغ گلها و باغ پرندگان در اصفهان)، ورزشگاه ها و سالن های نمایش از آن جمله اند.
پارکهای موضوعی گاه نقشی آموزشی نیز برعهده دارند. برای مثال پارک آموزش ترافیک و باغ گلها در کرانه زاینده رود در اصفهان هم از جذابیت های طبیعی برخوردارند و هم نکاتی آموزشی دراختیار بازدیدکنندگان قرار میدهند.
نمونه ای بسیار جالب توجه از پارک های موضوعی که با محور تاریخ شکل گرفته است را می توان در ایالات متحده یافت. پارک موضوعی کلونیال ویلیامزبورگ در ایالت ویرجین یک موزه زنده است. بدین ترتیب که یک شهر قدیمی را در داخل یک شهرر جدید ایجاد کرده اند.این مجموعه جریان تاریخ را در دوران استعماری آمریکا با استفاده از فناوری همان دوران و ایفای نقش بازسازی می کند. نمونه ایرانی این پارکها موضوعی را باید شهرک غزالی در تهران دانست که به طور معمول سریالها و فیلمهای مربوط به تهران قدیم در آن تهیه می شوند. نکته مهم در خصوص پارک های موضوعی و نمونه های ذکر شده آن است که چون گردشگران در داخل آنها تردد می کنند و با آن تعامل دارند برای ایشان جذابیت بیشتری به همراه دارد و خاطره بازدید ماندگار و دلپذیر خواهد بود.
اصفهان،کلیسای وانک | عکاس: pari_tabiat
امروزه بازدیدکنندگان ازجاذبه های مصنوعی و بطور مشخص جاذبه های تاریخی به کمک فنآوریهای موجود امکان بهره مندی از برنامه های معروف به نور و صدا را دارند. دراین برنامه ها که بطور معمول در ساعات آغازین شب در جاذبه های مذکر برگزار می شود، موقعیت یا جاذبة خاصی با نورپردازی مناسب مشخص می شود و سپس گوینده که ممکن است از زبان فردی مرتبط با جاذبه مربوط باشد به بیان نکاتی که مورد توجه علاقه بازدیدکنندگان است می پردازد. انتخاب نورپردازی، موسیقی مناسب، و توالی مناسب جاذبه ها در توفیق این برنامه نقش بسیاری دارد. در ایران نمونه جالب توجه موضوع برنامه نور و صدا در تخت جمشید( نزدیک شیراز) است. دراین برنامه که در ساعات آغازین شب اجرا می شود آرامگاهها و کاخهای متنوع موجود در محوطه باستانی تخت جمشید یکی از پس دیگری روشن شده و تاریخچه آنها از زبان فرمانروایان بزرگ زمان همچون داریوش اول بازخوانی می شود.
این برنامه در سراسر جهان بصورت های متنوعی اجرا می شود. برنامه های نور وصدا گاه با استفاده از عناصر آب و موسیقی جذابیت های خاص می یابند و توجه هر گردشگری را به خود جلب می نمایند.
مسیر طراحی جاذبه های سنتی ای که متحول نشده و شئی محور هستند را روبه کسادی می برد و درواقع این جاذبه ها اگر از جنبه هایی ملی برخوردار نباشند مورد کم توجهی گردشگران قرار گرفته و رونق بازدید خود را از دست میدهند. موزه ها، باغها و ساختمانهای تاریخی نیز برای درامان ماندن از رکود بازدیدکننده ناگزیر از متحول ساختن نحوة ارائه جاذبه های خود هستند و از اسبابهایی نظیر برگزاری نمایشگاه ها و یا وقایع خاص گردشگری برای این منظور استفاده می کنند.
کرمان،باغ فتح آباد | نام عکاس: آقای علی پرتوی فرد
مالکیت بسیاری جاذبه های مصنوعی نیز همانند جاذبه های طبیعی در اختیار دولت مرکزی کشور است. برخی جاذبه های مصنوعی نیز زیرپوشش دستگاه های محلی و گاه تحت مالکیت بخش خیریه ها و موقوفات قرار دارند.
از طرف دیگر برخی جاذبه های مصنوعی حالتی تجاری دارند و قواعد بازار بر اداره آنها حاکم است. این جاذبه ها باید درآمد و منافعی داشته باشند. تا علاوه بر پوشش هزینه های جاری خود، اصل مبلغ سرمایه گذاری شده و منافع سرمایه گذاری آن از سوی بخش خصوصی انجام می شود و بنگاه ایجادکنند انتظار دارد این کسب و کار بتواند رقم اصلی سرمایه گذاری، سودی متعارف و هزینه های مربوطه به اداره آن را جبران کند.
